براساس اسناد برجای مانده ایرانیان اولین صعود خود را تحت عنوان کوهنوردی در سال 1857 میلادی اجرایی می‌کنند. این تیم را سرهنگ محمد صادق‌خان در زمان قاجار،انتخاب کرده و به قله دماوند می‌روند در آن زمان ارتفاع قله را 6613 ذرع تعیین کرده‌بودند.

اولین شب‌مانی ایرانیان بر روی قله نیز مربوط به گروه ایرانی کربلایی اسدالله است که در بیش از 130 سال پیش اتفاق افتاد.

اولین تلاش زمستانی بر روی قله‌های ایران توسط “ژاک دمورگان” عملیاتی شد. دمورگان، فرانسوی بود و برای انجام امور باستان‌شناسی از سوی دولت فرانسه عازم ایران شده بود.

وی در زمستان 1889 توانست تا ارتفاع 5300 متری صعود کند. تلاش دمورگان و ارتفاع صعود وی با توجه به تاریخ آن دارای اهمیت بسیار در تاریخ کوهنوردی می‌باشد.

در سال 1323 بود که ورزش کوهنوردی ایران تشکیلاتی رسمی ایجاد کرد. فدراسیون‌های کوهنوردی و اسکی در سال 1356 در هم ادغام شد و به نام فدراسیون کوهنوردی و اسکی ایران فعالیت خود را آغاز نمود.

بعدها ابعاد رشته‌های ورزشی و فعالیت‌های فدراسیون کوهنوردی گسترش یافت. کوهنوردی، سنگنوردی طبیعی و داخل سالن، دوچرخه‌سواری کوهستان، ورزش‌های هوایی و … زیرشاخه‌های ورزش‌های کوهستان است. این ورزش‌ها طیف وسیعی از ورزشکاران را به خود جذب کرده است.